ابوالفضل محمدیان در گفت‌وگو با با خیش با تأکید بر اهمیت توجه والدین به رفتار ناخن‌جویدن در کودکان اظهار کرد: درک و کمک به کودکی که ناخن می‌جود، نیاز به صبر، دقت و توجه عاطفی والدین دارد. این رفتار در بیشتر مواقع نشانه‌ی یک نیاز درونی یا فشار روانی است، نه صرفاً یک عادت ساده.                                                               

وی افزود: ناخن‌جویدن که در سنین کودکی، به‌ویژه بین ۲ تا ۱۲ سال، بیشتر مشاهده می‌شود، معمولاً پاسخی به احساساتی مانند اضطراب، دل‌نگرانی، بی‌حوصلگی یا حتی تقلید از دیگران است.

وی با بیان اینکه کودک در شرایطی که احساس نگرانی یا تنهایی می‌کند، ناخن‌جویدن را نوعی آرام‌سازی می‌داند، ادامه داد: این رفتار ممکن است زمانی آغاز شود که او با موقعیتی تازه یا نگران‌کننده مانند تغییر مدرسه، تولد خواهر یا برادر جدید، یا حتی کمبود توجه و محبت روبه رو است.

محمدیان اظهار کرد: گاهی نیز کودک تنها از روی عادت یا تقلید از اطرافیان، بدون آنکه متوجه باشد، ناخن‌هایش را می‌جود.

چگونگی کمک به کودک

این روانشناس بالینی نخستین گام در کمک به کودک را درک کردن، نه تذکر و توبیخ عنوان کرد و گفت: به‌جای گفتن جمله‌هایی مانند «باز ناخنت را جویدی!» بهتر است با نرمی از او بپرسیم: «عزیزم، امروز چی ناراحتت کرده بود؟» این نوع گفت‌وگو باعث می‌شود کودک احساس کند که کسی او را درک می‌کند نه قضاوت.

وی افزود: والدین باید تلاش کنند دلایل پشت این رفتار را بشناسند و فضایی امن فراهم کنند تا کودک در آن احساس آرامش و محبت داشته باشد. 

محمدیان خاطرنشان کرد: برای کاهش این رفتار، دست‌های کودک در موقعیت‌هایی که معمولاً ناخن می‌جود، با فعالیت‌هایی ساده و لذت‌بخش درگیر شود مانند خمیر بازی، نقاشی، ساخت توپ‌های نرم. کودکی که سرگرم و فعال است، کمتر سراغ رفتارهای اضطرابی می‌رود.

این روانشناس بالینی با اشاره به اهمیت شیوه‌ی تشویق کودکان گفت: تشویق باید غیرمستقیم و ظریف باشد. اگر والدین هر بار مستقیماً به ناخن‌نجویدن اشاره کنند، ناخواسته توجه کودک را به همان رفتار جلب می‌کنند و ممکن است دوباره به یادش بیفتد.

وی افزود: بهتر است از پاداش‌هایی استفاده شود که به خود کودک مربوط است، نه به عادتش، مثلاً بگویید «چقدر امروز آروم و خوشحال بودی، بیا با هم بازی کنیم!» تا حس خوب تقویت شود، نه تمرکز روی ترک رفتار. 

محمدیان تصریح کرد: اگر ناخن‌جویدن کودک باعث زخم شدن انگشت‌ها یا ناراحتی شدید او شود، بهتر است با یک روانشناس کودک مشورت شود تا در فضای گفت‌وگویی ایمن، دلیل اصلی رفتار بررسی گردد. ترک این عادت زمان‌بر است و با صبر، محبت و درک والدین امکان‌پذیر می‌شود. کودک برای کنار گذاشتن عادت‌هایش بیش از هر چیز به احساس امنیت، عشق و توجه واقعی نیاز دارد، نه تذکر یا تنبیه.